مدیر محصول میتواند چشمانداز تحقیق بازار و تولید محصول را دگرگون کند و در شکلگیری برخی از محبوبترین نرمافزارها، محصولات مصرفی و برنامهها نقش داشته باشد.
اما با وجود رشتهای به وسعت رشته مدیریت محصول، متخصصان کسبوکار باید برای درک این نقش زمان بگذارند تا بتوانند این مسیر شغلی سودآور و رضایتبخش را دنبال کنند.
آنچه خواهید خواند
مدیر محصول کیست؟ معرفی شغل مدیر محصول
مدیر محصول بر فرآیند گام به گام طراحی، توسعه، راهاندازی و بهبود محصولات نظارت میکند. آنها یک محصول را از زمان شکلگیری ایده و کانسپت تا بعد از زمان تولید و راهاندازی، مدیریت میکنند. این مسیر شامل تحقیقات مشتری و افزودن ویژگیهای جدید به محصول هم میشود.
مدیران محصول در همه صنایع و در شرکتهایی با هر اندازه، از بزرگترین شرکتهای جهانی گرفته تا استارتآپهای نوپا کار میکنند.
وظایف مدیر محصول چیست؟
مدیران محصول وظایف مختلفی را بسته به نقش خودشان، شرکت و صنعتی که در آن مشغول هستند، انجام میدهند. به صورت کلی وظایف مدیران محصول، تولید، آزمایش و راهاندازی محصولات جدید است.
مسئولیتهای مدیر محصول
هدایت مشتری و تحقیقات بازار
مدیران محصول فرصتها را با یادگیری در مورد نقاط درد مشتری اغلب از طریق تحقیقات مشتری و بازار شناسایی میکنند. آنها از تحقیقات برای تأیید ایدهها استفاده میکنند تا درباره مشتریان بالقوه بیشتر بیاموزند و برند را بهتر درک کنند.
جمعآوری تحقیقات اولیه از طریق گروههای متمرکز یا نظرسنجیها، و اجرای تحقیقات ثانویه -با استفاده از منابعی مانند آمار دولتی و آژانسهای تحقیقاتی- اغلب از جمله وظایف یک مدیر محصول است.
موقعیتیابی مسائل
هلن هاونگ، موسس پلتفرم آموزشی مدیریت محصول co.Lab، میگوید که مهمترین وظیفه یک مدیر محصول موقعیتیابی مسائل است. مدیر محصول با استفاده از یافتههای تحقیقات، مشکلی که مشتریان با آن مواجه میشوند را شناسایی و مشخص میکنند. سپس میتوانند اهمیت این مشکل را به سهامداران داخلی انتقال دهند.
این پروسه شامل جمعآوری مقادیر زیادی اطلاعات از جمله مصاحبهها، نتایج نظرسنجیها و تحقیقات ثانویه و تبدیل آنها به یک داستان مختصر میشود.
همکاری با تیم و طوفان ذهنی
در حالی که مدیران محصول بر فرآیند گام به گام تولید و راهاندازی محصولات نظارت میکنند، بسیاری از آنها در بخشهای مختلفی مثل توسعه و بازاریابی محصول، رویکرد کمکی دارند.
مدیران محصول، اغلب مشاوره و ایده میدهند اما لزوما آنها خودشان محصول را تولید نمیکنند.
در نتیجه، آنها هر روز با دیگر تیمها همکاری میکنند. برای مثال، آنها ممکن است چشمانداز محصولشان را برای برنامهنویسی به مهندسان نرمافزار بسپارند یا اجازه دهند که بخش بازاریابی تبلیغات را رهبری کند.
نقشه راه محصول
مدیران محصول نقشه راه محصول یا سندی را ایجاد میکنند که نگرش و تصور آنها در مورد آینده یک محصول را شامل میشود. این برنامه عملیاتی شامل نقاط عطف، اولویتها، معیارهای موفقیت و تمام موارد موردنیاز برای تکمیل یک محصول است.
یک نقشه راه محصول ممکن است شامل:
- وظایف بخشهای مختلف
- موعد اتمام وظایف
- و مشخصات محصول باشد
اما نقشه راه محصول میتواند شامل هر چیزی که برای یک محصول موردنیاز است باشد و نقشه راه یک شرکت میتواند کاملا با دیگری متفاوت باشد.
مدیران محصول از طریق نقشه راه، جدولهای زمانی ایجاد میکنند، ویژگیها را اولویتبندی میکنند و تیمهای مختلف را بر سر اهداف کلیدی هماهنگ میکنند. آنها میتوانند این کار را از طریق روش اسکرام انجام دهند. (اسکرام چیست؟)
تفاوت مدیر پروژه و مدیر محصول چیست؟ شرح وظایف، تفاوتها و شباهتها
مشاغل مختلف مدیریت محصول
مدیریت محصول برای افراد متخصص در همه سطوح بدون توجه به پسزمینه آموزشی یا حرفهای آنها، منبع درآمدی دارد.
آنها میتوانند در طیف مختلفی از صنایع، از توسعه نرمافزار تا داروها و محصولات مالی مشغول به کار شوند. برخی از عناوین رایج به ترتیب ارشدیت عبارتند از:
- دستیار مدیر محصول
- مدیر محصول
- مدیر ارشد محصول
- سرپرست محصول
- معاون مدیر محصول
مدیران محصول وظایف مختلفی هم دارند که میتواند تمرکز مسئولیت آنها را مشخص کند، از جمله:
- مدیر محصول فنی: تمرکز بر بخشهای فنی مدیریت محصول، از جمله مهندسی و توسعه
- مدیر محصول رشد: مشخص کردن فرصتها، از جمله کسب یا حفظ مشتری
- مدیر محصول بازاریابی: مدیریت تبلیغات و بازاریابی محصولات
چگونه یک مدیر محصول شویم
مدیریت محصول، تحصیلات یا سابقه کار به خصوصی نیاز ندارید، که همین دلیل این عنوان شغلی را برای افرادی که میخواهند در صنایع تکنولوژی کار کنند، قابل دسترستر کرده است.
مدیریت محصول به عنوان یک رشته رقابتی ظهور پیدا کرده است، بنابراین برای اینکه بتوانید در این نقش حداکثر کارایی خودتان را داشته باشید، مراحل زیر را در نظر بگیرید.
اصول و پایه مدیریت محصول را بیاموزید
با وجود اینکه به صورت کلی در مدیریت محصول، تجربه بیشتر از تحصیلات اهمیت دارد، برای اینکه بتوانید در این نقش موفق باشید باید روی اصول و پایه این کار تسلط داشته باشید. یعنی بتوانید تحقیقات مشتری موثری داشته باشید یا بدانید که چگونه ویژگیهای مختلف محصولات را اولویتبندی کنید.
از منابع آنلاین، مانند دورههای آنلاین یا حضوری مدیریت محصول، برای یادگیری اصول اولیه استفاده کنید. همچنین میتوانید در لینکدین یا انجمنهای آنلاین شرکت کنید تا ببینید مدیران محصول در مورد چه چیزی صحبت میکنند.
ویکی درس با ارائه دوره مدیریت محصول، میتواند شما را در این مسیر یاری کند تا اصول و پایه مدیریت محصول را بیاموزید و در شغل مورد علاقه خودتان استخدام شوید. آموزش مدیریت محصول هیچ گاه به این آسانی نبوده است.
پروژههای جانبی مشابه پروژههای مدیریت محصول ایجاد کنید
مدیران محصول مشتاق میتوانند با تقلید از فرایند مدیریت محصول از طریق پروژههای جانبی، خود را متمایز کنند. برای مثال، میتوانید با موارد زیر شروع کنید:
- تجزیه و تحلیل رقابتی: رقبای یک شرکت را ارزیابی میکند، به مزایا، معایب و نحوه ارتباط آنها با شرکت نگاه میکند.
- چشم انداز محصول: داستان محصول را با استفاده از روایت، استوری برد و سایر تکنیکهای توصیفی ایجاد میکند.
- الزامات محصول: ویژگیها و اولویتهای یک محصول، از جمله معیارهای موفقیت، حداقل محصول قابل ارائه (MVP)، جزئیات نرمافزار و موارد دیگر را مشخص میکند.
- طرحها/نمونههای اولیه: اینکه محصول احتمالی چگونه باید باشد را به تصویر میکشد، به بخشهای مختلف آن و نحوه عملکرد آنها با هم اشاره میکند.
سپس میتوانید یک پرتفولیو از کارتان و ویژگیهایش روی لینکدین یا سایت شخصی خودتان، ایجاد کنید و آن را به درخواستهای شغلی که ارسال میکنید، ضمیمه کنید. استخدام مدیر محصول را در لینکدین جستجو کرده و برای مشاغل دلخواهتان رزومه بفرستید.
حتی ممکن است بتوانید در بازار یک موقعیت موفقیتآمیز پیدا کنید، در این صورت میتوانید شغل دومتان را به یک استارتاپ کامل تبدیل کنید. با اینکه این روش کمی بیشتر زمان میبرد، راهاندازی یک استارتاپ در واقع اجرای همان وظایف مدیریت محصول است؛ از تحقیق مشتری گرفته تا نقشه راه محصول و راهاندازی محصول.
شبکهسازی با مدیران محصول
تقریبا 8 نفر از 10 متخصص میگویند که شبکهسازی به آنها در پیدا کردن شغل کمک کرده است. سعی کنید با مدیرهای محصول در همان صنعتی که دوست دارید به آن وارد شوید، شبکهسازی کنید. با ملاقات با افراد جدید و در تماس بودن با آنها به صورت منظم، میتوانید در صورت باز شدن یک جایگاه برای استخدام، از آنها بخواهید معرف شما باشند یا شما را توصیه کنند.
بهترین تمرینها برای شبکهسازی شامل این موارد هستند:
- از فرد سوالات مشخصی در مورد سابقه کاری، نقش او و یا شرکت بپرسید
- از افراد در مورد خودشان سوال بپرسید
- بعد از گپ زدن، یادداشتهای پیگیری برای او بفرستید
- در مورد قصد و نیت خودتان توضیح دهید، یعنی بگویید امیدوارید از این مکالمه چه چیزی به دست آورید
پیشنیازهای مدیر محصول
تحصیلات
به طور کلی این نقش مستلزم داشتن مدرک لیسانس در زمینههای مرتبط با تجارت مانند اقتصاد، آمار و علوم کامپیوتر است. اگرچه مدرک لیسانس لازم نیست اما داشتن این مدرک به شما کمک میکند تا در بین موقعیتهای رقابتی استخدام متمایز شوید.
تجربه
بیشتر موقعیتهای شغلی به سطحی از تجربه مدیریت محصول نیاز دارند. اگرچه نقشهای ابتدایی (مثلاً دستیار مدیر محصول) به تجربه کمتری نیاز دارند، اما بیشتر فارغالتحصیلان دانشگاهی در دوره کارآموزی برای این موقعیتها رقابت میکنند.
متخصصان شاغل که به دنبال ورود به این حوزه هستند، میتوانند به راحتی سابقههای کاری قبلی خود را از دیدگاه مدیریت محصول دوباره بیان کنند. به عنوان مثال، اگر تا به حال نقش رهبری را بر عهده گرفتهاید، میتوانید توضیح دهید که چگونه با دیگران همکاری کردهاید، یک جدول زمانی ایجاد کردهاید یا معیارهای موفقیت را تنظیم کردهاید.
آیا برای مدیر محصول شدن نیاز به مدرک MBA است؟
برخی مدیران محصول مدرک لیسانس دارند. برخی از آنها دبیرستان را تمام کرده و فورا مشغول به کار شدهاند. مسیر تبدیل شدن به مدیر محصول یک مسیر خطی نیست.
اما از برخی جهات، داشتن یک MBA، میتواند کاندیدها را متمایز کند.
مهارتهای مدیر محصول
مدیریت محصول نیاز به ترکیبی از مهارتهای نرم و سخت دارد. برخی از مهارتهای نرم شامل موارد زیر هستند.
- ارتباطات: اطلاعات پیچیده مانند تحقیقات مشتری و ویژگیهای محصول را به روشی واضح و قانع کننده منتقل کنید.
- همکاری: برای اجرای جدول زمانی محصول، با بخشهای مختلف مانند بازاریابی و مهندسی کار کنید.
- خلاقیت: طوفان فکری روشهای منحصر به فرد و موثر برای حل مشکلات مشتری، تولید ویژگیهای جدید و بازاریابی محصولات.
- همدلی: دیدگاههای مختلف تیمهای داخلی و مشتریان را درک کنید.
- استراتژی: با در نظر گرفتن تأثیر بلندمدت چشمانداز و اهداف خود، رویکردی سطح بالا برای تصمیم گیری اتخاذ کنید.
مدیران محصول همچنین به مجموعهای قوی از مهارتهای سخت نیاز دارند، از جمله:
- تخصص خاص صنعت: اصطلاحات و اصطلاحات مورد استفاده توسط متخصصان در صنعت هدف خود را بشناسید.
- استفاده از چرخه عمر محصول: ایجاد و درک چرخه عمر یک محصول، از آغاز تا بهینهسازی پس از عرضه
- مدیریت انتشار محصول: انتشار یک محصول یا ویژگیهای جدید را مدیریت کنید و اهداف نهایی خاص را به سایر ذینفعان منتقل کنید.
- دانش طراحی محصول: بهترین شیوهها را هنگام مفهومسازی محصولات بشناسید.
- ایجاد ارزش پیشنهادی: عبارات مختصر و واضحی ایجاد کنید که تعاریف مشکل و ارزش محصولات را منتقل میکند.
میزان حقوق یک مدیر محصول چقدر است؟
بسته به سابقه و جایگاه این عنوان شغلی درآمد و حقوق یک مدیر محصول از حدود 7 میلیون تومان تا بالای 30 میلیون تومان متفاوت است.
از همین نویسنده:
- مدیریت عملکرد چیست و چه هدف و مزایایی دارد؟
- ایردراپ (Airdrop) چیست و همستر کمبات چگونه کار میکند؟
- تغییر چهره با هوش مصنوعی و فتوشاپ فقط در سه کلیک!
- اشتراک رایگان کانوا پرو (اکانت دائمی و رایگان Canva pro)
- یادگیری طراحی سایت چقدر طول می کشد؟ مسیر طراحی وب برای مبتدیان
- 10 گام برای ساخت دوره آموزشی موفق – چگونه یک دوره آموزشی موفق و پرفروش بسازیم؟
- آمیخته 4C بازاریابی چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
- روانشناسی محتوا: چرا ما ویدیوهای کوتاه را دوست داریم؟
- چگونه در پست اسلایدی اینستاگرام، چند عکس با اندازههای مختلف پست کنیم؟
- هاوینگ بیت کوین (halving) چیست؟ چگونه کار میکند و چرا مهم است؟